Ograniczenie globalnego ocieplenia do wartości poniżej 2°C oraz dążenie do utrzymania go na poziomie jak najbliższym 1,5°C jest celem porozumienia paryskiego z 2015 roku, które zakłada osiągnięcia zerowej emisji netto do 2050 roku. Argentyna znajduje się wśród 25 krajów najbardziej odpowiedzialnych za zmiany klimatu.
Czy będzie jednym z państw, które osiągną neutralność węglową? A jeśli tak, to za pośrednictwem jakich metod? Badania przeprowadzone wspólnie przez Fundación Ambiente y Recursos Naturales (FARN), Universidad Nacional del Centro de la Provincia de Buenos Aires (UNICEN), Fundación Vida Silvestre Argentina oraz niezależnego badacza Roque Pedace mają na celu dostarczenie odpowiedzi na te pytania.
Biorąc pod uwagę obecny kryzys spowodowany pandemią, Argentyna podjęła w ostatnim czasie decyzję o odroczeniu do 2021 roku przedstawienia swojej długoterminowej strategii osiągnięcia neutralności węglowej. Prędzej jednak niż później, rząd będzie musiał zadecydować, jaką drogą podążać.
Ścieżki prowadzące do neutralności węglowej
W sprawozdaniu zatytułowanym „Elementy służące osiągnięciu neutralności węglowej do 2050 r.” przedstawiono trzy możliwe scenariusze oraz zbadano, co należy rozważyć w celu opracowania długoterminowej strategii dekarbonizacji (LTS) na szczeblu krajowym. Wszystkie scenariusze zaproponowane przez UNICEN w dokumencie prowadzą Argentynę do osiągnięcia neutralności węglowej do roku 2050. Innymi słowy, Argentyna może nie tylko zrealizować główny cel, ale także ma kilka możliwości jego osiągnięcia, wykorzystując takie technologie jak elektryfikacja, wykorzystanie wodoru czy biopaliwa.
Większość możliwości wiąże się z sektorem energetycznym, który jest dziś odpowiedzialny za 53% emisji na poziomie krajowym. W rzeczywistości badania Fundación Vida Silvestre dowodzą, że w świecie, który zużywa coraz więcej energii, istniejąca polityka, uwzględniająca jedynie podaż, jest pozbawiona wizji. Zbalansowana polityka energetyczna w perspektywie długoterminowej musi zapewniać równowagę między podażą a popytem. Włączenie racjonalnego i efektywnego wykorzystania energii do polityki energetycznej pozwoliłoby na świadczenie powiązanych usług po niższych kosztach, przy mniejszych inwestycjach i mniejszym wpływie na środowisko, zapewniając jednocześnie opłacalność masowego wprowadzania energii odnawialnych.
Utrzymanie obecnego systemu opartego na paliwach kopalnych, które są obecnie głównym źródłem energii (80%), może doprowadzić w Argentynie do powstania „aktywów osieroconych”. Oznacza to, że poczynione dziś inwestycje mogą nie zwrócić się w przyszłości w wystarczającym stopniu.
W odniesieniu do sektora rolnictwa, hodowli zwierząt gospodarskich, leśnictwa i użytkowania gruntów, które według ostatniego wykazu zajmują drugie miejsce co do wysokości emisji w Argentynie (37%), FARN pilnie wezwał do zmiany paradygmatu w dominującym modelu przemysłowym. Raport informuje, że strategia Argentyny powinna obejmować „dogłębny przegląd praktyk rolniczych i hodowlanych” oraz „natychmiastowe zaprzestanie wylesiania i rozpoczęcie ponownego zalesiania” rodzimych lasów.
Hodowla, a także zmiany w użytkowaniu gruntów, zwłaszcza wylesianie, są dwoma głównymi źródłami emisji z tego sektora. „Jeśli Argentyna chce stać się neutralna pod względem emisji dwutlenku węgla, ilość emisji musi być taka sama jak absorpcja, a to jest osiągane przy większej ilości lasów, ponieważ zwiększa to wychwytywanie dwutlenku węgla”, powiedział Télam Enrique Martua, członek FARN. Jak stwierdzono w sprawozdaniu, aby osiągnąć te cele, Argentyna musiałaby zwiększyć o 460 % powierzchnię lasów uprawnych gatunków handlowych, takich jak iglaki i eukaliptus, lub potroić powierzchnię rodzimych lasów do 2050 roku.
Alternatywą jest także agroekologia. Jest to system umożliwiający ograniczenie emisji, zwiększający odporność agroekosystemów oraz poprawiający ich trwałość. Zakłada podejście holistyczne, mające na celu osiągnięcie korzyści biofizycznych, społeczno-kulturowych i ekonomicznych.
FARN podkreśla również potrzebę przyjęcia środków łagodzących, które zagwarantują integralność naturalnych ekosystemów, a jednocześnie przyniosą dodatkowe korzyści dla różnorodności biologicznej, społeczności lokalnych i adaptacji do zmian klimatu. Innymi słowy, redukcja emisji musi uwzględniać ochronę ekosystemów. Niemożliwym jest stawienie czoła kryzysowi klimatycznemu bez zajęcia się kryzysem różnorodności biologicznej. María Julia Tramutola, również z FARN, twierdzi, że zmiany klimatyczne wpływają na kobiety w sposób nierówny w porównaniu z innymi grupami. W związku z tym działania mające na celu ograniczenie emisji w perspektywie długoterminowej niekoniecznie gwarantują kobietom większe szanse na zatrudnienie. Z tego powodu każda długoterminowa strategia dekarbonizacji w Argentynie musi być przemyślana, opracowana i wdrożona z uwzględnieniem perspektywy płci, tak aby zagwarantować przyszłość, która nie tylko będzie wolna od emisji dwutlenku węgla, ale również bardziej sprawiedliwa.
Planowanie klimatyczne
Reasumując, długoterminowe planowanie jest niezbędne, aby nadać kierunek i cel temu rodzajowi rozwoju, jakiego pragnie kraj. Rozwój ten musi być zgodny z porozumieniem paryskim, nie może jednak pomijać kwestii społecznych czy integralności środowiskowej ekosystemów.
W obliczu obecnej pandemii, dyskusja na ten temat jest bardziej niezbędna niż kiedykolwiek. Musi odbyć się właśnie teraz, podczas gdy zaczynają powstawać plany ożywienia gospodarczego. Wszystkie drogi prowadzące przez paliwa kopalne prowadzą do tej samej pułapki: zamykają kraj w wysokoemisyjnej gospodarce.
Jesteśmy pewni, że Argentyna posiada wszystko, czego potrzeba do zmiany tego paradygmatu. Pytanie brzmi: Czy wybierze właściwą drogę?
Źródła:
https://dialogochino.net/es/clima-y-energia-es/37304-argentina-puede-y-quiere-ser-carbono-neutral/
