Lewicowy prezydent elekt ma mocne, ekologiczne referencje, ale istnieją obawy dotyczące polityki gospodarczej. “Zwycięstwo Luiza Inácio Lula da Silvy w wyborach prezydenckich w Brazylii otworzy powódź pieniędzy od międzynarodowych inwestorów, którzy unikali kraju pod rządami prezydenta Jaira Bolsonaro z powodu jego fatalnych wyników w zakresie ochrony środowiska”. Teza ta była w tym roku powszechna wśród analityków politycznych w Brazylii i komentatorów za granicą. Sam Lula to zasugerował, oskarżając Bolsonaro o opuszczenie kraju „bardziej odizolowanego niż Kuba” i dodając: „Nikt już nie chce tu przyjeżdżać”.
Jest tylko jeden problem: fakty mówią, co innego. Pod rządami Bolsonaro wylesianie Amazonii gwałtownie wzrosło, a wiele krajów Europy i Ameryki Łacińskiej unikało dyplomatycznie skrajnie prawicowego prezydenta. Jednak większość inwestorów nigdy nie opuściła Brazylii z powodu obaw środowiskowych, społecznych i ładu korporacyjnego, a wielu z nich za kadencji Bolsonaro przyciągnęło mocne fundamenty gospodarcze oraz wysokie realne stopy procentowe.
Realia
„Preferowaną strategią większości inwestorów [pod rządami Bolsonaro] było raczej konstruktywne zaangażowanie niż dezinwestycje”, mówi Graham Stock, partner w BlueBay Asset Management, który współprzewodniczył dialogowi z inwestorami na temat wylesiania z rządem Bolsonaro. „W rezultacie nie ma tej ściany pieniędzy czekającej na zmianę rządu”.
Dane opowiadają podobną historię. Zagraniczne inwestycje portfelowe wzrosły w 2021 r. i przez większość tego roku. Patrząc na przepływy kapitału do Brazylii od inwestorów zagranicznych w porównaniu z resztą Ameryki Łacińskiej, „obraz nie różni się zbytnio od tego, który widzieliśmy na początku XXI wieku”, mówi Martín Castellano, szef badań nad Ameryką Łacińską w Institute of International Finanse. Zauważył, że „wzrost bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Brazylii był dość niezwykły” – wzrósł do 73,8 mld dolarów w roku do września z 49,9 mld rok wcześniej. Luis Oganes, globalny dyrektor ds. badań rynków wschodzących w JPMorgan, mówi, że udział brazylijskich obligacji lokalnych posiadanych przez obcokrajowców utrzymuje się na stabilnym poziomie od końca 2020 r., podczas gdy na innych rynkach Ameryki Łacińskiej spada. „W pierwszym kwartale 2022 r. oraz w sierpniu i październiku miały miejsce istotne napływy do brazylijskich akcji” – dodaje. „Częściowo wynika to z wysokich cen towarów”. Indeks Bovespa zyskał około 16 % w ciągu ostatniego roku, pozostawiając rynek wyceniony na 8-krotność zysków.
Inwestycje
W jaki sposób świadomi ESG inwestorzy mogli wpłacać pieniądze do Brazylii, podczas gdy wylesianie gwałtownie wzrosło, a skrajnie prawicowy prezydent pomstował na gejów?
Wielu zarządzających aktywami korzysta z szerokich zbiorów danych do sprawdzania inwestycji pod kątem kryteriów ESG i pomimo zniszczenia Amazona pod rządami Bolsonaro, Brazylia osiąga dobre wyniki pod względem czystej energii (większość energii elektrycznej jest wytwarzana z odnawialnych źródeł energii), żywej demokracji i wolnej prasy. Obietnica Luli rozprawienia się z wylesianiem wzbudziła nadzieje, że powtórzy sukces środowiskowy swoich pierwszych dwóch rządów z lat 2003-2010. Ale to, czy Lula dotrzyma obietnicy „zmienienia pozycji Brazylii w sercach międzynarodowych inwestorów”, to już inna sprawa. Nowy prezydent zobowiązał się do zniesienia konstytucyjnego limitu wydatków rządowych w celu zwiększenia świadczeń socjalnych. Obiecał, że będzie odpowiedzialny fiskalnie, ale nie powiedział jeszcze, jak zapłaci za swoje kosztowne obietnice z napiętego budżetu w kraju, który ma już jedne z najwyższych podatków w regionie.
Nieufność
Inwestorzy w kontrolowanym przez państwo koncernie naftowym Petrobras mają powody do nieufności. Podczas ostatniego rządu kierowanego przez Partię Robotniczą Luli, zadłużenie Petrobrasu wzrosło do 2015 r. do 130 mld dolarów, a firma cierpiała z powodu niegospodarności i skandali korupcyjnych. Jej amerykańskie kwity depozytowe spadły w ciągu ostatniego miesiąca o 4,9%.
Szef banku centralnego Roberto Campos Neto, przemawiając w Sao Paulo, powiedział, że sytuacja Brazylii jest najnowszym przykładem rynków wymagających dyscypliny fiskalnej w trudnym globalnym kontekście wysokiej inflacji, niskiego wzrostu i niewielkiego apetytu na ryzyko. Citigroup Inc podał w raporcie, że inwestorzy mogli się mylić, myśląc, że Lula będzie realizować ortodoksyjną agendę fiskalną, dodając, że bank zdecydował się ograniczyć ryzyko związane z Brazylią w obliczu ponownej oceny sytuacji w kraju.
Aleksandra Chrzęst
Źródła:
https://www.aljazeera.com/economy/2022/11/11/brazils-lulas-honeymoon-with-investors-over-before-starting
https://www.ft.com/content/96eac94a-908b-4d87-b09a-c7adc0f002d6
