Termin stracona dekada odnosi się głównie do lat 80., kiedy to gospodarka Ameryki Łacińskiej załamała się pod ciężarem ogromnego zadłużenia. Obecna sytuacja dla wielu ekspertów może być powtórką z dziejów tego regionu. Komisja Gospodarcza ONZ ds. Ameryki Łacińskiej i Karaibów (ECLAC) przedstawiła raport, z którego wynika m.in., iż w tym roku prawdopodobnie wartość produktu krajowego brutto na mieszkańca Ameryki Łacińskiej spadnie o 9%, co oznacza, że obniży się do poziomu z 2010 roku. Co więcej, oczekuje się, że eksport z tego regionu świata w porównaniu z rokiem poprzednim zmaleje aż o 23%. Sytuacji nie pomaga wskaźnik zgonów będących wynikiem panującej pandemii – w Ameryce Łacińskiej i na Karaibach przekroczył łączną liczbę śmierci w Stanach Zjednoczonych oraz Kanadzie.
Obecna sytuacja w poszczególnych państwach regionu
Brazylia i Meksyk – potęgi Ameryki Łacińskiej – są dwoma z najbardziej dotkniętych rynków, z przewidywanymi spadkami PKB odpowiednio o 9,2% i 9%. Kryzys światowego handlu oraz poobijany sektor motoryzacyjny mogą ograniczyć ożywienie w obu państwach. Gospodarki Argentyny i Chile skurczą się o 10,5% dla kraju ze stolicą w Buenos Aires oraz 7,3% dla drugiego z krajów. Argentyna zmierza się ze skutkami następstw pandemii, ale i intensywnych interwencji państwa, które już obecnie doprowadziły kraj do masowej utraty wartości waluty, wygórowanych cen dla konsumentów oraz rosnącego ubóstwa. Jak dotąd rząd nie był w stanie osiągnąć porozumienia z dłużnikami, które pomogłoby ustabilizować gospodarkę przechodzącą trzeci rok recesję przy inflacji sięgającej 40-50%. Spadek PKB Argentyny jest najgorszym w regionie. PKB Kolumbii spadnie jedynie o 5,3%. Kolumbijska gospodarka, która odnotowała tylko jeden spadek PKB w ostatnim półwieczu, już przed pandemią uważana była za jedną z bardziej stabilnych w Ameryce Łacińskiej. PKB Peru, które obniży się o 9%, w nadchodzącym czasie ma dynamicznie wzrosnąć i nadrobić większość strat. Dobre prognozy dotyczą również wspomnianych wcześniej Chile oraz Kolumbii pod warunkiem, że będą w stanie ożywić wzrost gospodarczy w sposób sprzyjający włączeniu społeczeństwa zamieszkującego oba państwa.
Skutki sytuacji ekonomicznej
Większość krajów Ameryki Łacińskiej jest głównymi eksporterami towarów. Załamanie na rynkach produktowych stawia te kraje w obliczu wyzwania. Działalność Vaca Muerta w Argentynie i Pemex w Meksyku jest nieopłacalna przy obecnej cenie baryłki. Tymczasem m.in. w Kolumbii ropa stanowi 40% eksportu. Gwałtowny spadek cen miedzi jest powodem do niepokoju w Chile (wiodący światowy eksporter) czy Peru. Ponadto region jest ściśle uzależniony od wyników gospodarczych głównych partnerów: Chin oraz, w mniejszym stopniu, Stanów Zjednoczonych. Zależność ta przejawia się w udziale krajów regionu w globalnych łańcuchach produkcyjnych. Brazylia i Meksyk musiały zatrzymać produkcję w sektorze motoryzacyjnym oraz elektronicznym w obliczu paraliżu ze strony chińskich dostawców półproduktów. Podobnie, spadek popytu z Chin i USA wstrząsnął regionem z racji tego, że 80% PKB Meksyku jest związane
z działalnością w USA, a dla Peru, Brazylii i Argentyny, Azja pozostaje głównym miejscem eksportu.
Przewiduje się, że regionalna stopa bezrobocia wyniesie około 13,5% do końca 2020 roku – o 2 punkty procentowe więcej niż przewidywano w kwietniu i 5,4 punktu procentowego więcej niż w 2019 roku. „Przy nowych szacunkach liczba bezrobotnych wzrośnie łącznie do 44,1 mln osób, co oznacza wzrost o prawie 18 mln osób w porównaniu z poziomem z 2019 r.” – powiedział ECLAC. Liczby te są znacznie wyższe niż obserwowane podczas światowego kryzysu finansowego, kiedy stopa bezrobocia wzrosła z 6,7% w 2008 roku do 7,3% w 2009 roku. W rezultacie liczba osób żyjących w ubóstwie zwiększy się o 45,4 mln w 2020 r. Oznacza to, że całkowity odsetek osób znajdujących się w tej sytuacji wzrośnie z 185,5 mln w 2019 r. do 230,9 mln osób, co równe jest 37,3% populacji.
Źródła:
- https://in.reuters.com/article/latam-economy-poll/latin-americas-recession-to-drag-on-brazil-urged-to-seek-fiscal-cure-reuters-poll-idINKCN24G1I7
- https://www.wlrn.org/post/has-latin-americas-tragic-covid-year-created-another-economic-lost-decade#stream/0
- https://labs.ebanx.com/en/articles/economy/colombia-will-be-least-affected-by-the-crisis-among-latin-american-largest-gdps/
- https://www.macaubusiness.com/latin-american-economy-to-shrink-9-1-pct-in-2020-says-un-agency/
- https://www.dailystar.com.lb/Business/International/2020/Jul-17/509113-latin-america-faces-lost-decade-from-coronavirus-gdp-drop.ashx
- http://thecorner.eu/world-economy/covid-19-another-lost-decade-for-latin-america/87368/
