28 czerwca 2019 r. świat obiegła wyczekiwana przez wielu przedsiębiorców wiadomość o pozytywnym zakończeniu negocjacji umowy handlowej między Unią Europejską a Mercosur. Mercosur (hiszp. „Mercado Común del Sur” – Wspólny Rynek Południa) to organizacja zrzeszająca kraje Ameryki Południowej (aktualnie Argentynę, Brazylię, Paragwaj i Urugwaj) zakładająca strefę wolnego handlu między tymi krajami.
Znaczenie umowy
Umowa między UE a Mercosur ma duże znaczenie dla gospodarek krajów członkowskich ze względu na wielkość rynku, którego dotyczy – obejmie 32 kraje, liczące łącznie około 770 milionów konsumentów. Wymiana handlowa między dwoma blokami osiągnęła w 2018 roku 94 miliony USD. Dzięki umowie kraje europejskie uzyskają łatwiejszy dostęp do rynku liczącego 260 milionów konsumentów. Jest to jedna z najważniejszych tego typu umów na świecie, a z pewnością najbardziej obszerna do tej pory wynegocjowana przez Mercosur. W kontekście niedojścia do skutku umowy ze Stanami Zjednoczonymi, wolny handel z krajami Ameryki Południowej ma także szczególne znaczenie dla Europy. Umowa handlowa między blokami europejskim i południowo-amerykańskim była negocjowana, z przerwami, 20 lat. Problematyczne kwestie, związane głównie z produktami rolnymi i troską o bezpieczeństwo żywności oraz środowisko naturalne, wstrzymywały negocjacje także w ostatnich latach. Według wielu ekspertów nie bez znaczenia dla przyspieszenia negocjacji była zmiana władzy w Brazylii – nowy rząd z prezydentem Bolsonaro na czele i ministrem gospodarki Paulo Guedesem ma liberalne podejście do gospodarki i postawił sobie za cel otwarcie jej i skończenie z protekcjonizmem.
Co zawiera umowa?
Poza zniesieniem ceł na importowane produkty, umowa ma regulować kwestie związane z usługami, zamówieniami publicznymi, wymogami technicznymi i sanitarnymi oraz własnością intelektualną, a także poruszać tematykę zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska. Umowa uprości kontrole graniczne i zredukuje biurokrację oraz ułatwi wzajemny dostęp do rynków usługodawcom i inwestorom oraz umożliwi zagranicznym podmiotom udział w przetargach publicznych na równych zasadach. Co ważne dla Unii Europejskiej, nie zmieniają się unijne standardy bezpieczeństwa żywności, które będą egzekwowane od produktów sprowadzanych z Mercosur. Umowa podkreśla wręcz wysokie standardy i zobowiązuje sygnatariuszy do wdrażania paryskiego porozumienia klimatycznego oraz ma ułatwić współpracę między organami państw partnerskich w dziedzinie bezpieczeństwa żywności oraz zdrowia zwierząt i roślin. Umowa porusza kwestie związane z handlem elektronicznym, mając na celu ułatwienie go i zapewnienie bezpieczeństwa danych.
Jakie korzyści?
Według Komisji Europejskiej 92% produktów eksportowanych przez Mercosur do Europy zostanie dzięki umowie zwolnionych z cła. Dla Brazylii, podobnie jak dla pozostałych członków Mercosur, szczególnie istotne było zniesienie ceł na produkty rolne, co z kolei dla Polski było główną obawą. Toczące się negocjacje były mocno krytykowane przez polską branżę mięsną, obawiającą się konkurencji drobiu z Brazylii i Argentyny. Jeszcze na 1,5 tygodnia przed podpisaniem umowy polski minister rolnictwa wnioskował o odłożenie jej podpisania, czego głównym motywem były obawy o interesy polskich rolników.
Brazylijscy eksporterzy wiążą duże nadzieje z eliminacją ceł na sok pomarańczowy, owoce i kawę rozpuszczalną, które to są istotnymi produktami w brazylijskim eksporcie. Eksporterzy z Mercosur przestaną też płacić podatek od importu wyrobów przemysłowych.
Dla Europy, mówi się o zniesieniu (dotychczas bardzo wysokich) ceł dla 91% produktów, które kraje UE eksportują do Mercosur. Dla Polski szczególnie interesujące mogą być: części samochodowe; wyroby farmaceutyczne i chemiczne; maszyny.
W ramach umowy przyznano także oznaczenia geograficzne licznym europejskim i południowo-amerykańskim produktom typowym i regionalnym (np. polska wódka, brazylijskie cachaça, sery i kawa).
Źródła:
http://europa.eu/rapid/press-release_QANDA-19-3375_en.htm
http://europa.eu/rapid/press-release_IP-19-3396_en.htm
https://www.pb.pl/polska-chce-odlozenia-podpisania-umowy-ue-mercosur-963877
