To już oficjalne. 01 stycznia 2021 r. rząd kubański wyeliminował system podwójnej waluty, dewaluując peso po raz pierwszy od rewolucji 1959 r. Wprowadzenie wspólnego nominału, peso kubańskiego, ustalono po kursie 1 dolar = 24 peso a dotychczasowa druga waluta – wymienialne peso kubańskie, znane jako CUC (którego wartość odpowiadała jednemu dolarowi) – zostanie wycofane całkowicie do czerwca, pozostawiając wyspę z jedną jednostka monetarną po raz pierwszy od ponad 20 lat.
Jeden kraj, dwie waluty
Kiedy krajowa waluta danego kraju jest niestabilna, podlega wysokiej inflacji, a w konsekwencji nie wierzy się, że utrzyma swoją wartość, społeczeństwo może zacząć używać drugiej waluty – zwłaszcza w przypadku kupowania towarów importowanych. Takie zjawisko stwarza dobrze prosperujący czarny rynek i wywiera ekstremalną presję na gospodarkę narodową. Czasami kraje oficjalnie zwracają się ku dolarowi amerykańskiemu w ramach tzw. „Dolaryzacji”. Państwa mogą również wybrać jednoczesne używanie waluty krajowej i zagranicznej. Na to właśnie zdecydowała Kuba po upadku Związku Radzieckiego, kiedy Hawana zalegalizowała używanie dolara amerykańskiego obok kubańskiego peso w 1993 roku. Na początku tego roku Kuba ponownie zezwoliła na „sklepy dolarowe”, które pozwalają ludziom kupować towary, takie jak żywność, przybory toaletowe i elektronika, za pomocą kart bankowych obciążonych dolarami amerykańskimi lub inną obcą walutą. To z kolei pozwoliło rządowi uzbierać fundusze, aby pomóc uporać się z kryzysem płynności. Używanie dolarów amerykańskich było wcześniej zakazane w 2004 roku.
Co robi rząd kubański?
Kubański rząd ogłosił, że podniesie pensje i emerytury pracowników rządowych, aby dostosować się do inflacji. Jednak pracownicy sektora prywatnego nie będą mogli liczyć na taką ochronę. Ogłaszając plan unifikacji waluty, rząd kubański zapowiedział codzienną publikacje kursu wymiany kubańskiego peso na stronie internetowej Banku Centralnego, co oznacza, że może on raczej podlegać wahaniom niż pozostawać na stałym poziomie. Wprowadzana zostanie również ogólna reforma płac, aby stawić czoła wzrostowi cen i wyeliminować nienależne gratyfikacje oraz nadmierne dotacje, których koszta wzrosły. Jej celem jest zachęcenie do pracy jako głównego źródła dochodu.
Pomocna ręka – Fonoma
W ramach obecnej administracji Stanów Zjednoczonych przekazy pieniężne na Kubę zostały ograniczone do 1000 dolarów, co trzy miesiące. Ponadto, mogą być wysyłane tylko dla członków rodziny. Firma Fonoma zapewnia uchodźcom sposób na obejście tych restrykcji, a co za tym idzie, zwiększenie ich finansowego wsparcia dla rodzin. Działanie firmy polega
na umożliwieniu kupienia np. abonamentu dla osób żyjących na Kubie. Kupujący spoza tego kraju płaci za usługę w dolarach, a Fonoma zamienia je na kubańskie peso, aby dalej sfinalizować serwis od ETESCA, państwowego monopolu telekomunikacyjnego. Podczas pandemii sprzedaż firmy wzrosła o 30%. Utrzymywanie kontaktu z rodzinami na wyspie, pozostanie w domu i ulepszenia sieci komórkowej Kuby pomogły zwiększyć popyt, a trwająca zmiana waluty na Kubie nie wpłynie na działalność firmy.
Co na to Kubańczycy?
Kubańczycy będą mieli czas do czerwca 2021 r. na wymianę CUC na kubańskie peso (CUP), zgodnie z dekretem opublikowanym 10 grudnia w oficjalnym dzienniku rządu kubańskiego. Jednak dewaluacja waluty oznacza, że stracą przy tym znaczną ilość pieniędzy, co prawdopodobnie uderzy szczególnie mocno w pracowników sektora prywatnego, którzy przez lata otrzymywali CUC. Gospodarka Kuby skurczyła się w zeszłym roku o 11% – to drugi z rzędu rok spadku i jej najgorszy wynik od początku lat 90. Kubańczycy widzą wzrost cen dóbr codziennego użytku w momencie, gdy już borykają się z niedoborami. Wielu obawia się, że wzrost płac i emerytur nie wystarczy, aby pokryć wzrost cen żywności i podstawowych towarów. Jeden z głównych zwolenników tego kraju w regionie, Wenezuela, również w tym roku odnotował dalszy spadek gospodarczy w wyniku gwałtownego wzrostu inflacji i sankcji USA.
Unifikacja waluty może oznaczać koniec rodzącej się klasy przedsiębiorców na Kubie poprzez niebotyczny wzrost inflacji i nadmierną regulację, a w dalszej przyszłości może być początkiem końca upadłego systemu gospodarczego wyspy.
Źródła:
https://www.aljazeera.com/economy/2021/1/1/what-will-cubas-new-single-
currency-mean-for-the-island
https://www.bbc.com/mundo/noticias-america-latina-5550004401.01.2021
https://www.wlrn.org/2021-01-11/the-sunshine-economy-cuban-currency-
unification
